Platform over architectuur, interieur- en landschapsarchitectuur
Succesvol je architectenbureau runnen is per definitie ondernemerschap. En dat betekent eigen verantwoordelijkheid. En dát betekent dus ook een blik op de komende maanden en jaren. Wat mag je als ondernemer verwachten in de bouwsector? Ook deze zomer kwamen de grote banken, ABN AMRO, ING en Rabobank weer met hun sectorinzichten en -rapporten. We hebben ze naast elkaar gelegd, bestudeerd en exclusief voor de lezers van Archicomm een overzicht samengesteld.
De bouwsector kruipt – en daar zijn de drie banken het over eens – langzaam uit een moeilijke periode. Na de productiedaling van bijna 3% in 2024, zien ABN AMRO en ING een voorzichtige opleving. ABN AMRO verwacht aan het einde van dit jaar een groei van 1% en 2,5% in 2026, mede dankzij het stijgende aantal nieuwbouwvergunningen en de aantrekkende vraag naar woningen. ING is iets optimistischer voor 2025 met 1,5% groei, maar ziet structurele knelpunten zoals het tekort aan bouwgrond, complexe procedures en netcongestie. Beide banken benadrukken dat het herstel ongelijk verdeeld is: de woningbouw trekt aan, terwijl utiliteitsbouw en de installatiebranche achterblijven.
Volgens ING willen aannemers in 2025 massaal prijsverhogingen doorvoeren, vooral om stijgende loonkosten te compenseren. Materiaalkosten stabiliseren, maar het structurele personeelstekort blijft een probleem. Ook ABN AMRO ziet dat de krapte op de arbeidsmarkt en de oplopende kosten een rem op groei kunnen zetten. Het tekort aan vakmensen maakt de sector kwetsbaar voor verdere prijsdruk, wat architecten en opdrachtgevers direct zal raken.
ABN AMRO wijst op het falende stikstofbeleid en het gebrek aan politieke voortgang. De bank hoopt dat een nieuw kabinet eindelijk knopen doorhakt, zodat vergunningverlening niet langer stagneert. De val van het kabinet-Schoof kan volgens ABN AMRO zelfs een lichtpuntje zijn, omdat de controversiële bevriezing van sociale huren van tafel is, wat investeringen van woningcorporaties kan stimuleren.
ING daarentegen ziet vooral uitdagingen bij de vergunningverlening. Het aantal afgegeven vergunningen is begin 2025 alweer gedaald, wat een rem kan zetten op de productie in de jaren daarna. De nieuwe Omgevingswet zorgt voor onzekerheid, en het effect van beleidsmaatregelen – zoals het aanwijzen van 24 ‘doorbraaklocaties’ – zal pas op langere termijn voelbaar zijn.
Rabobank kijkt verder vooruit en schetst een transformatief beeld van de bouw tot 2040. De bank benadrukt de noodzaak van circulariteit, prefab en digitalisering. De sector moet omschakelen naar emissieloze machines, hergebruik van materialen en slimme digitale tools zoals BIM en AI. Rabobank ziet kansen voor architecten in het toepassen van biobased materialen en circulaire ontwerpen, maar waarschuwt voor consolidatie: kleinere spelers verdwijnen, en specialisatie wordt steeds belangrijker.
Waar ABN AMRO en ING de nadruk leggen op de korte termijn – met groeicijfers en vergunningen – zet Rabobank vooral in op strategische trends. ABN AMRO is voorzichtig positief over het herstel van de woningbouw, terwijl ING hamert op structurele obstakels en de beperkte groei van 70.000 nieuwbouwwoningen per jaar. Rabobank daarentegen ziet een bredere, technologische en duurzame transitie, waarbij architecten een sleutelrol kunnen spelen.
Voor architecten betekent dit dat 2025 een jaar van gematigd herstel wordt, met kansen in woningbouw maar druk op prijzen en marges. Tegelijkertijd loont het om vooruit te kijken: digitalisering, prefab en circulaire concepten worden steeds belangrijker. Wie daar nu op inspeelt, bouwt niet alleen aan projecten, maar ook aan toekomstbestendigheid.
Bronnen: sectorrapporten en -inzichten van ABN AMRO, ING en Rabobank, zomer 2025.
